Vanuit onze gezellige podcaststudio (mét wafels) namen we een thema-aflevering op rond de dystopische roman, een genre dat Trees wel aanspreekt. “Het is allemaal naar de zak, hoe gaan we ermee om?” vinden wij een interessante gedachte-oefening. Voor wie op school niet opgelet heeft, een dystopie is een (denkbeeldige) samenleving met louter akelige kenmerken. Het omgekeerde van een utopie dus.
Dystopieën zijn gedachte-oefeningen of waarschuwingen over hoe een toekomst volgens de auteur zou kunnen uitzien onder bepaalde omstandigheden of (politieke) regimes. Er zijn natuurlijk meer en minder waarschijnlijke dystopieën. Deze keer zijn we gegaan voor romans die “waar zouden kunnen zijn”. De vampieren en vleesetende zonnebloemen laten we dus even achterwege.
Kallocaïne – Karin Boye
Kallocaïne is een dystopische roman uit 1940 van de Zweedse romanschrijver Karin Boye die een heel saaie toekomst voorstelt, waarin verbondenheid tussen mensen gewantrouwd wordt en iedereen elkaar bespioneert. Ons volgzame hoofdpersonage Leo Kall ontwikkelt een waarheidsserum waardoor iedereen de waarheid moet spreken. Jup, nogal een antiheld!
Hij ontwikkelt een wantrouwen tegenover zijn chef, tegenover zijn vrouw en eigenlijk tegenover de hele wereld. Terwijl zijn droom om een goede partijsoldaat uitkomt, brokkelt de rest van zijn wereld rond hem af. Bijzondere blik op de totalitaire staat.
1984 – George Orwell
Een roman uit 1948 die een cynische blik geeft op het leven in de toekomst. Net als in Kallocaïne gaat het om een nogal saaie toekomst in een totalitair regime, waarin mensen elkaar niet kunnen vertrouwen. Ze worden onder de duim gehouden door fake news en psychologische terreur. Ons hoofdpersonage wil de strijd met het systeem aangaan, maar staat uiteindelijk alleen.
Brave new World – Aldous Huxley
In deze dystopie worden burgers onder de duim gehouden net door te zorgen dat ze zorgeloze, gelukkige consumenten zijn. Ze worden aangemoedigd om veel te consumeren en enkel losse relaties te hebben die op seks en plezier gebaseerd zijn. Alle burgers nemen ook een drug die Soma heet en die voor een soort roes van vergetelheid zorgt. Door relaties en verantwoordelijkheid te ontmoedigen, vermijden de machthebbers reacties tegen het systeem. Het systeem van “een gezin” bestaat zelfs niet meer, omdat baby’s gemaakt worden in fabrieken. Alles koek en ei tot iemand van buiten het systeem zijn intrede maakt en alles in vraag gaat stellen en zijn recht om ongelukkig te zijn verdedigt.
A Handmade’s Tale – Margaret Atwood
Een klassieker die door zijn verfilming een heel breed publiek heeft bereikt. We bevinden ons een tijd in de toekomst en volgen een jonge, naamloze vrouw (in de serie heet ze June). Zij woont als Handmaid in bij een koppel uit de hogere klasse, wat betekent dat ze hen in een bevreemdend ritueel een kind moet bezorgen. Dat is het enige doel van haar leven. Door haar ogen zien we hoe de wereld veranderd is en hoe vrouwen hun rechten zijn afgenomen. Een boek dat heel persoonlijk aanvoelt en je je eigen werkelijkheid in vraag doet stellen. Enkele jaren geleden verscheen het vervolg hierop, The Testaments. Volgens Sara is dit een iets positiever boek.
Hallo Amerika – J.G. Ballard
Sara raakt kort aan hoe we in deze roman de gevolgen zien van klimaatverandering in Amerika. Meer over Hallo Amerika hoor je in #40.
The Road – Cormac McCarthy
In een Amerika dat in brand staat, vlucht een man met zijn zoon naar het zuiden. Langs The Road liggen vele gevaren, waarvan luchtvervuiling misschien wel de meest ernstige dreiging is en een vondst van conservenblikken het grootste geluk. Een ongelooflijk spannend boek, dat aan je blijft plakken.
bendevanhetboek.com 