Deze aflevering zoomen we in op het medium van de film. Meer bepaald het verfilmde boek. Trees mocht naar de premiere van Dune, gebaseerd op het boek van Frank Herbert dat lang als onverfilmbaar werd gezien. Aanleiding om ook bij jullie eens te horen wat jullie favoriete verfilmde boeken zijn, en welke verfilmingen we absoluut moeten mijden.
Over Dune
Dune is een absolute sci fi-klassieker. Herbert kreeg er een Nebula Award (1965) en een Hugo Award (1966) voor en het is tot op vandaag een bestseller. Het epos staat niet op zichzelf maar is eigenlijk het eerste boek van een zesdelige serie.
Het verhaal speelt zich af in het jaar 10191 in een interstellair keizerrijk. De Padishah Keizer Shaddam IV heerst over het bekende universum. De verschillende planeten zijn in handen van Geslachten of Great Houses, die ze naar eigen goeddunken uitpersen voor geldgewin. Wij volgen het House Atreides, niet per se een rijk geslacht, maar eentje waar naar gekeken wordt voor moreel leiderschap.
Het hoofd van de Atreides, Duke Leto, heeft één zoon Paul bij zijn concubine Jessica – ja, we zijn 10.000 jaar in de toekomst en mensen heten nog steeds Paul. Paul zou wel eens langverwachte Kwisatz Haderach zijn, een mens met buitengewone gaven, waaronder kennis van de toekomst.
Aan de start van de roman krijgen de Atreides een andere planeet toegewezen: in plaats van het tropische Caladan krijgen ze de woestijnplaneet Arrakis in handen. Ze vermoeden dat het een val is maar hebben geen keuze. De dreiging is voelbaar in de lucht en op de pagina’s. Wat volgt is een politiek spel en een verkenning van wat het betekent voor een planeet als ze één kostbare grondstof ter hunner beschikking hebben (ja, hier kan je gerust ook kritiek op de olie-industrie in lezen). Dune is politiek, actie, religie en een roman over wat het betekent om keuzes te maken als je weet wat de implicaties kunnen zijn.
Van boek naar film
Dune is lang als onverfilmbaar gezien. Een poging van David Lynch is algemeen verguisd, maar in 2016 werd besloten dat het nog eens geprobeerd moest worden. Regisseur die het moest waarmaken is Denis Villeneuve, die ook de reboot van Blade Runner (met succes) heeft aangepakt. Paul Atreides, het hoofdpersonage, wordt met scherpzinnig neergezet door chouchou Timothée Chalamet. De cast wordt vervolmaakt door Zendaya, Stellan Skarsgard, Rebecca Ferguson en Jason Moama.
Visueel is er niets op de film aan te merken. De beelden zijn verbluffend, de acteurs kennen hun metier en de kostuums en set dressing vond ik fantastisch. Wil je daar meer over lezen, check dan zeker de media die zich specialiseren in film. Wij blijven natuurlijk een boekenpodcast en willen het over de “verfilming” hebben eerder dan over de “film”.
En die “verfilming” die was eigenlijk ook heel goed. Ik ben de film gaan kijken toen ik het boek net gelezen had, dus het verhaal zat nog heel vers in mijn hoofd. De verfilming sloot qua sfeer helemaal aan bij de roman. Ik vind het soms moeilijk om me een totaal nieuwe wereld in te beelden, maar dat hoeft dus niet meer want de film doet het gewoon voor je.
Ook het scenario bleef dicht bij het boek. Ze nemen scenes gedetailleerd over en kiezen er eerder voor om bepaalde scenes te laten vallen, dan ze in te korten of te veranderen. In de film worden enkele zaken geëxpliciteerd die ik zelf vaag of onduidelijk vond in het boek (al kunnen echte Dune-nerds dit misschien irritant vinden).
De film en het boek sluiten mooi op elkaar aan, zonder elkaar overbodig te maken. Ik denk dat liefhebbers van het boek het makkelijk zullen vinden om van de film te houden. Tegelijk kan je nadat je de film gezien hebt, nog meer uit het boek halen.
In het boek gebeurt er heel veel in het hoofd van Paul. Hij ziet visioenen van mogelijke toekomsten, hij piekert, hij verwerkt informatie en onderdrukt impulsen: dit is allemaal wat moeilijk om in beeld te brengen. Soms komt het dan ook wat geforceerd over als hij zijn gedachtegang probeert te vertellen, in plaats van het te denken in het boek. Maar het had veel erger gekund. Ik vind dat ze het er eigenlijk heel goed van af brengen.
Het enige wat me echt stoorde aan de verfilming was het personage Jessica. Lady Jessica is heel gereserveerd en in control in het boek. Naar buiten toe toch, ook als ze vanbinnen kapot gaat van angst. In de film huilt ze bijna in elke scene. Je kan zeggen dat het een andere beeldtaal is, omdat ze gevoelens en gedachten moeilijk kunnen overbrengen, maar dat gaat niet op. Paul weent niet in elke scene. Dit vind ik écht jammer, maar het is natuurlijk geen reden om de film niet meteen te gaan kijken. Vergeet je popcorn niet!
Deze verfilmingen moet je zien
- The Perks of Being a Wallflower (boek van Stephen Chbosky)
- Fight Club (boek van Chuck Palahniuk)
- Normal People (boek van Sally Rooney)
- Call me by Your Name (boek van André Aciman: hierover zijn de meningen bij luisteraars verdeeld)
- The Notebook (boek van Nicolas Sparks)
- Big Little Lies (boek van Liane Moriarty)
- Everything is Illuminated (boek van Jonathan Safran Foer: Sara vindt dit een goeie verfilming, Trees raad aan deze te skippen)
- The Handmaid’s Tale (boek van Margaret Atwood: al gaat de serie verder waar het boek eindigt)
- Lord of the Rings (boek van J.R.R. Tolkien)
- We Bought a Zoo (boek van Benjamin Mee)
- Big Fish (boek van Daniel Wallace)
- Into the Wild (boek van Jon Krakauer)
- A Single Man (boek van Christopher Isherwood)
- The Road (boek van Cormac McCarthy)
Hiervan houd je het beter bij het boek
- One Day (boek van David Nicholls)
- Harry Potter boek 4 en 5 (van J.K. Rowling)
- Het Parfum (boek van Patrick Süskind)
- Call me by You Name (boek van André Aciman: hierover zijn de meningen bij luisteraars verdeeld)
- Kruistocht in Spijkerbroek (boek van Thea Beckman)
- Matilda (boek van Roald Dahl, al is Trees het absoluut niet eens)
- Extremely Loud and Incredibly Close (boek van Jonathan Safran Foer)
- Rebecca (boek van Daphne Dumaurier)
bendevanhetboek.com 